JVV 0555
Delft, 1640-1660
Een blauw-wit bord zonder voetring met een rechte enigszins opstaande rand is in het plat beschilderd met het Bijbelse decor van Abrahams offer. De voorstelling is gevat in een dubbele cirkel. De vertreding en deel van de rand zijn onbeschilderd. Op de rand is een band met bloem- en bladranken aangebracht.
Afmetingen: diameter 22,1 cm
Toelichting
Borden zonder standring met een diameter van circa 22 cm zijn in de zeventiende eeuw vanaf circa 1630 massaal geproduceerd door plateelbakkerijen in Delft en andere plaatsen. De borden zijn vooral beschilderd met Nederlandse decors zoals landschappen, Bijbelse voorstellingen, stillevens, vruchten, bloemdecors, dieren, heraldische wapens, cartouches, figuren, teksten etc. Het is een bijzonder aantrekkelijke groep door de vlotte en schetsmatige wijze van schilderen. Door het veelvuldige en dagelijkse gebruik zijn er ook veel gesneuveld en weggegooid. Ze duiken dan ook met grote regelmaat op bij archeologische opgravingen. Exemplaren die de tijd bovengronds overleeft hebben zijn zeldzamer.
Bij dit bord is de plateelschilder afgeweken van de meest gangbare uitbeeldingen van Abrahams offer. Normaliter zit Isaac geknield op de grond met Abraham achter hem, of hij ligt op het altaar zoals oorspronkelijk vermeld in het Bijbelverhaal. Wanneer Abraham wil toe slaan komt de engel tevoorschijn om Abraham te stoppen. Dit moment wordt het meest afgebeeld. Bij dit bord is het anders. Abraham staat klaar om zijn zoon Isaac met een mes te doorsteken. Isaac ligt half op de grond met zijn gezicht naar Abraham gewend en heft zijn linkerarm om de steek af te weren: het meest dramatische deel van het verhaal, vlak voordat de engel verschijnt. De plateelschilder heeft de dramatiek verhoogd door Isaac in een meer actieve, zich verzettende houding, weer te geven zodat het lijkt op een ordinaire vechtpartij waarbij een het onderspit dreigt te delven. Het is niet bekend of de plateelschilder dit zelf heeft bedacht of dat hij zich baseerde op een grafisch voorbeeld.