JVV 0055
Delft, circa 1760
De vierkante plaque heeft afgeschuinde hoeken en is in blauw beschilderd met een galant gezelschap. Tegen een achtergrond van bomen en struikgewas biedt een jongeman een bloem aan een jongedame aan, onder toeziend oog van haar chaperonne. Op de voorgrond liggen een hark en een schep in kruisvorm, door een lint met elkaar verbonden. Het hoffelijke tafereel verbeeldt een allegorische voorstelling, vermoedelijk ‘de Aarde’ uit De Vier Elementen of ‘de Lente’ uit de Vier Jaargetijden. Het blauw-witte tafereel is gevat in een in reliëf uitgevoerde veelkleurige rococo-omlijsting die bestaat uit bladvormige C- en S-voluten.
Afmetingen: lengte 30 cm, breedte 30 cm
Conditie: beschadigingen en slijtage aan reliëfrand, de plaque is enigszins bol.
Vergelijkbare exemplaren
Nagenoeg hetzelfde decor is ook geschilderd op een rechthoekige blauw-witte plaque, afgebeeld bij Aronson 2008/2009 (p. 75). Een paar plaques in dezelfde vorm en kleurstelling met de drie hoofdfiguren van de voorstelling tegen een andere landschappelijke achtergrond is in 2012 verkocht bij Christie’s Amsterdam (sale 3001, p. 45, lot 100). Twee vergelijkbare plaques met respectievelijk een galante scene en een landschap in blauw in een veelkleurige rand bevonden zich in de collectie van mevrouw Doodeheefver-Toonen (Christie’s, sale 2647, p. 98, lot 680 en p. 99, lot 682). Een dito exemplaar met bijbels decor is in 2005 geveild (Christie’s, sale 2656, p. 26, lot 97) en een bijbels decor in paars in een monochroom blauwe rand in 2004 (Christie’s, sale 2622, pp. 24-25, lot 107). Een paar plaques met veelkleurige bloemvazen en -manden op consoles waren in 2015 in de collectie van Aronson (pp. 82-83, nr. 46). Eenzelfde type plaque waarbij het ophanggat overhoeks is aangebracht, staat afgebeeld in The Lavino collection (p. 53, foto linksonder).
Toelichting
Plaques en schotels met blauwe taferelen in veelkleurige omlijstingen waren populair tussen circa 1740 en 1780. De randen zijn in Franse Régence- of Rococo-stijl uitgevoerd en kunnen zijn voorzien van uitbundig ornamentwerk. Behalve landschappen en bijbelse thema’s behoorden galante scenes tot de meest geliefde decors. Deze waren meestal gebaseerd op grafische voorbeelden zoals van de Duitse ontwerper en prentmaker Johann Esaias Nilson (1721-1788). Veelvuldig werd met behulp van galante scenes allegorieën uitgebeeld zoals de Twaalf Maanden, de Vier Jaargetijden, de Vier Elementen of de Vijf Zinnen. Van deze plaque is het exacte grafische voorbeeld niet teruggevonden. Aronson die een plaque met hetzelfde decor in de collectie had, veronderstelt dat het decor is gebaseerd op de voorstelling ‘de Aarde’ uit een serie ‘De Vier Elementen’ van F. Cattini naar Jacopo Amigoni (1682-1752), uitgegeven door Joseph Wagner in Venetië (Aronson 2008/2009, p. 75). De plaatsing van de figuren op deze prent wijkt echter af en het is heel goed mogelijk dat een andere prent aan dit decor ten grondslag ligt.
Literatuur
R.D. Aronson, S.M.R. Lambooy, Dutch Delftware. Plaques: a blueprint of Delft, Amsterdam 2008/2009
R.D. Aronson, Dutch Delftware. Qui Capit, capitur, Amsterdam 2015
Christie’s Amsterdam, European Ceramics, Dutch Delftware and Glass, 5 may 2004 (sale 2622), Amsterdam 2004
Christie’s Amsterdam, The collection of the late mrs. Doodeheefver-Toonen, 1 july 2004 (sale 2647), Amsterdam 2004
Christie’s Amsterdam, European ceramics, Dutch Delftware and glass. Including the mrs. Els Wijnker collection of English porcelain, 6 april 2005, Amsterdam 2005
Christie’s Amsterdam, The Decorative Arts sale, 3-4 april 2012, Amsterdam 2012
M. Lavino, The Lavino collection, Lokeren z.j.
Prijs op aanvraag