JVV 0095
Noordelijke Nederlanden, 1640-1660
De blauw-witte plooischotel heeft zevenentwintig dubbele plooien rondom een gewelfd plat. Daarop is in een dubbele cirkel een vereenvoudigd dorpsgezicht geschilderd, omkaderd door een smalle band van gestileerde ornamenten. De rand is voorzien van gestileerde, florale ornamenten. Het gestileerde, florale randmotief heeft mogelijk een Portugese oorsprong. Op een in Blokker in Noord-Holland opgegraven Portugese plooischotel is een vergelijkbaar randmotief aangetroffen, dat echter veel natuurlijker is uitgewerkt (Ostkamp, p. 29, afb. 81). Het stuk wordt in het tweede kwart van de zeventiende eeuw gedateerd en is daarmee iets vroeger dan dit Nederlandse exemplaar.
Afmetingen: diameter 29,1 cm
Conditie: randschilfers en haarlijn scheurtje op half zes, alleen aan de achterzijde te zien.
Toelichting
Dit stuk maakt deel uit van een grote groep plooischotels met landschappen, vruchten, bloemen, putti en Chinese motieven, hoofdzakelijk in blauw uitgevoerd. Behalve het gestileerde bloemmotief komt als randmotief ook een decor van geveerde blaadjes afgewisseld met bloemen voor. Een verwante groep plooischotels is die met een paars gesprenkelde omlijsting. Zijn stammen alle uit het tweede en derde kwart van de zeventiende eeuw. De op plooischotels afgebeelde landschapjes zijn eveneens op tegels afgebeeld. Om deze redenen worden ze aan vaak tegelbakkerijen toegeschreven, met name aan die in Harlingen en Rotterdam. Ook andere productieplaatsen zoals Haarlem mogen we niet uitsluiten. We kunnen echter aannemen dat een substantieel deel van de plooischotels uit Delft afkomstig is.
Literatuur
J.D. van Dam, ‘Geleyersgoet en Hollants Porceleyn. Ontwikkelingen in de Nederlandse aardewerk-industrie 1560-1660’, in: M.N.V.V.C., 108 (1982-4), pp. 3-93
A.J. Gierveld, J. Pluis, P.J. Tichelaar, Fries aardewerk V. Harlingen. Bedrijfsgeschiedenis 1600-1933 & producten tot 1720, Leiden 2005
S. Ostkamp, ‘Hollants Porceyn en Straetwerck. De voorgeschiedenis van Delft als centrum van de Nederlandse productie van faience en het ontstaan van Delfts wit’, in: Vormen uit Vuur, 223-224 (2014-1), pp. 2-46
Prijs op aanvraag
