JVV 0034
Delft, 1725-1775
De siroopkan heeft een bolvormig lichaam met tuit en tegenoverliggend handvat, staand op een trompetvormige voet. In de tuit is een verdikking aangebracht. Aan de voorzijde is een rolwerkcartouche geschilderd met daarboven een vruchtenmand tussen twee pauwen. Aan de onderzijde is in het midden een cherubijnenkopje met twee vleugels afgebeeld. Deze wordt geflankeerd door guirlandes met vruchten. Aan beide uiteinden van de cartouche hangen kwasten. In de cartouche zelf is het opschrift ‘O AMYGDALAR:A’ aangebracht, wat staat voor oleum amygdalarum amararum, olie van bitter amandel.
Afmetingen: hoogte 17 cm, diameter 13,5 cm.
Conditie: schilfering aan bovenrand, tuit en voet, enkele haarscheurtjes in bovenrand.
Toelichting
Apothekerspotten werden specifiek gemaakt voor apotheken die daarin hun kruiden, geneeskrachtige dranken, pillen en poeders bewaarden. Ze werden opgesteld in een grote kast, de opstand, achter de toonbank. Er zijn vier hoofdvormen te onderscheiden: cilindrische potten, potten met een tuit, flessen en vazen. De inhoud bepaalde welk type werd gebruikt. Oliën en siropen werden in potten met tuiten bewaard, zoals bij dit exemplaar. Deze vorm wordt dan ook wel met de term siroopkan aangeduid. De rolwerkcartouche met pauwen was tussen 1650 en 1750 het belangrijkste versieringsmotief van apothekerspotten. De cartouche zelf is ontleend aan de renaissance van de zestiende eeuw. Aan de pauw werd in Europa en Klein-Azië mythische en medische proporties toegedicht. Zo dacht men in de oudheid dat het vlees van de vogel niet kon vergaan. En om die reden werd de pauw als een geschikt versieringsmotief geacht.
Literatuur
T. Huisman, Delft apothecary jars. A descriptive catalogue, Museum Boerhave Communication 310, Leiden 2005
D.A. Wittop Koning, Apothekerspotten uit de Nederlanden, Haarlem 1991
Prijs op aanvraag
